SmodCMS

Procedura „Niebieskie Karty”

W dniu 18 pa�dziernika 2011 roku wesz�a w �ycie unowocze�niona procedura pod nazw� „Niebieskie Karty”. Procedura przewiduje �cis�� wspó�prac� s�u�b realizuj�cych zadania dotycz�ce przeciwdzia�ania przemocy w rodzinie. Jej celem jest zapobiegni�cie dalszemu stosowaniu przemocy w rodzinie oraz zrealizowanie indywidualnego planu pomocy.

1. Wst�p

Procedura „Niebieskie Karty” obejmuje ogó� czynno�ci podejmowanych i realizowanych przez przedstawicieli jednostek organizacyjnych pomocy spo�ecznej, gminnych komisji rozwi�zywania problemów alkoholowych, Policji, o�wiaty i ochrony zdrowia, w zwi�zku z uzasadnionym podejrzeniem zaistnienia przemocy w rodzinie.

Wszcz�cie procedury „Niebieskie Karty” nast�puje przez wype�nienie formularza „Niebieska Karta – A”7. Kart� wype�nia przedstawiciel w�a�ciwej s�u�by, gdy w toku prowadzonych czynno�ci s�u�bowych powe�mie podejrzenie o stosowaniu przemocy w rodzinie. Do wype�niania formularza „Niebieska Karta – A” s� zobowi�zani: Policjant, przedstawiciel jednostki organizacyjnej pomocy spo�ecznej – pracownik socjalny, przedstawiciel ochrony zdrowia – lekarz, piel�gniarka, ratownik medyczny, przedstawiciel o�wiaty – nauczyciel, przedstawiciel gminnej komisji rozwi�zywania problemów alkoholowych. Wszcz�cie procedury nie wymaga zgody osoby dotkni�tej przemoc� w rodzinie.

Procedura przewiduje dwuetapowy udzia� osoby dotkni�tej przemoc� w rodzinie, gdzie pierwszy etap, to zetkni�cie z przedstawicielami w/w s�u�b, którzy b�d� zobowi�zani wype�ni� formularz „Niebieska Karta – A” (zob. ni�ej), a drugi etap to zaproszenie przez zespó� interdyscyplinarny b�d� grup� robocz� na spotkanie i wspólne omówienie dalszych, zintegrowanych dzia�a� pomocowych.

2. Etap I Procedury

Zetkni�cie si� z przedstawicielem s�u�b mo�e nast�pi� w ró�ny sposób. Najcz�ciej b�d� to interwencje Policji (np. z uwagi na zg�oszenie telefoniczne), wizyta u lekarza z obra�eniami cia�a, poinformowanie pracownika socjalnego o doznawaniu przemocy w rodzinie podczas przeprowadzania rodzinnego wywiadu �rodowiskowego, spotkanie dziecka z pedagogiem w szkole, poinformowanie nauczyciela, zg�oszenie si� o pomoc do gminnej komisji rozwi�zywania problemów alkoholowych etc.

Ka�da z tych s�u�b ma kilka podstawowych obowi�zków, w zale�no�ci od specyfiki jej zada�. Generalnie, przy pierwszym spotkaniu, oprócz dzia�a� interwencyjnych maj�cych na celu zapewnienie bezpiecze�stwa osobie dotkni�tej przemoc� w rodzinie, przedstawiciele s�u�b wszczynaj� procedur� poprzez wype�nienie, zazwyczaj w obecno�ci takiej osoby formularza „Niebieska Karta – A”, s�u��cego zebraniu niezb�dnych informacji o okoliczno�ciach zdarzenia. Formularz gromadzi m.in. dane osobowe osoby doznaj�cej przemocy w rodzinie oraz osoby stosuj�cej przemoc w rodzinie, formy stosowanej przemocy, opisu miejsca zdarzenia, okresu trwania sytuacji przemocowych, �wiadków przemocy w rodzinie, podejmowanych wcze�niej dzia�a� maj�cych na celu zg�oszenie przemocy w rodzinie etc.

Rozmow� z osob� dotkni�t� przemoc� w rodzinie, przeprowadza si� w warunkach gwarantuj�cych swobod� wypowiedzi i poszanowanie godno�ci tej osoby oraz zapewniaj�cych jej bezpiecze�stwo.

Po wype�nieniu formularza „Niebieska Karta – A” osobie dotkni�tej przemoc� w rodzinie, przekazuje si� pouczenie, stanowi�ce formularz „Niebieska Karta – B”. Je�eli osob� dotkni�t� przemoc� w rodzinie, jest dziecko, pouczenie przekazuje si� rodzicowi, opiekunowi prawnemu lub faktycznemu albo osobie, która zg�osi�a podejrzenie stosowania przemocy w rodzinie. Pouczenia nie przekazuje si� osobie, wobec której istnieje podejrzenie, �e stosuje przemoc w rodzinie.

3. Obowi�zki przedstawicieli poszczególnych s�u�b

a. Obowi�zki funkcjonariusza Policji

W ramach procedury funkcjonariusz Policji:

1) udziela osobie dotkni�tej przemoc� w rodzinie, niezb�dnej pomocy, w tym udziela pierwszej pomocy;

2) organizuje niezw�ocznie dost�p do pomocy medycznej, je�eli wymaga tego stan zdrowia osoby dotkni�tej przemoc� w rodzinie;

3) podejmuje, w razie potrzeby, inne niezb�dne czynno�ci zapewniaj�ce ochron� �ycia, zdrowia i mienia osób dotkni�tych przemoc� w rodzinie, w��cznie z zastosowaniem na podstawie odr�bnych przepisów w stosunku do sprawcy przemocy w rodzinie, �rodków przymusu bezpo�redniego i zatrzymania;

4) przeprowadza, o ile jest to mo�liwe, ze sprawc� przemocy w rodzinie, rozmow�, w szczególno�ci o odpowiedzialno�ci karnej za zn�canie si� fizyczne lub psychiczne nad osob� najbli�sz�, albo nad dzieckiem lub osob� nieporadn� ze wzgl�du na jej stan psychiczny lub fizyczny, oraz wzywa tego sprawc� do zachowania zgodnego z prawem i zasadami wspó��ycia spo�ecznego;

5) przeprowadza na miejscu zdarzenia, w przypadkach niecierpi�cych zw�oki, czynno�ci procesowe w niezb�dnym zakresie, w granicach koniecznych do zabezpieczenia �ladów i dowodów przest�pstwa;

6) podejmuje dzia�ania maj�ce na celu zapobieganie zagro�eniom mog�cym wyst�powa� w rodzinie, w szczególno�ci sk�ada systematyczne wizyty sprawdzaj�ce stan bezpiecze�stwa osoby dotkni�tej przemoc� w rodzinie, w zale�no�ci od potrzeb okre�lonych przez zespó� interdyscyplinarny lub grup� robocz� (te zadania b�dzie realizowa� zwykle dzielnicowy).

Dodatkowo, funkcjonariusz Policji ma obowi�zek:

- przekazania w trakcie interwencji informacji o interweniuj�cych policjantach (stopie�, imi� i nazwisko oraz numer identyfikacyjny policjantów, nazwa i siedziba jednostki, w której pe�ni� s�u�b�);

- pó�niejszego przekazania, na wniosek s�du lub prokuratury, dokumentacji policyjnej jako dowodów w post�powaniu;

- uczestniczenia, na wezwanie s�du, jako �wiadek w sprawie karnej.

Je�eli podczas interwencji nie ma mo�liwo�ci wype�nienia formularza „Niebieska Karta – A” w ca�o�ci, niektóre cz�ci mog� zosta� uzupe�nione pó�niej przez dzielnicowego, np. podczas kolejnej wizyty, przy czym wówczas równie� w obecno�ci osoby dotkni�tej przemoc� w rodzinie.

b. Obowi�zki pracownika socjalnego

W ramach procedury pracownik socjalny jednostki organizacyjnej pomocy spo�ecznej:

1) diagnozuje sytuacj� i potrzeby osoby dotkni�tej przemoc� w rodzinie;

2) udziela kompleksowych informacji o:

a) mo�liwo�ciach uzyskania pomocy, w szczególno�ci psychologicznej,

b) prawnej, socjalnej i pedagogicznej, oraz wsparcia, w tym instytucjach i podmiotach �wiadcz�cych specjalistyczn� pomoc na rzecz osób dotkni�tych przemoc� w rodzinie,

c) formach pomocy dzieciom doznaj�cym przemocy w rodzinie oraz instytucjach i podmiotach �wiadcz�cych t� pomoc,

d) mo�liwo�ciach podj�cia dalszych dzia�a� maj�cych na celu popraw� sytuacji osoby dotkni�tej przemoc� w rodzinie;

3) organizuje niezw�ocznie dost�p do pomocy medycznej, je�eli wymaga tego stan zdrowia osoby dotkni�tej przemoc� w rodzinie;

4) zapewnia osobie dotkni�tej przemoc� w rodzinie, w zale�no�ci od potrzeb, schronienie w ca�odobowej placówce �wiadcz�cej pomoc,w tym w szczególno�ci w specjalistycznym o�rodku wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie;

5) mo�e prowadzi� rozmowy ze sprawc� przemocy w rodzinie, na temat konsekwencji stosowania przemocy oraz informuje te osoby o mo�liwo�ciach podj�cia leczenia lub terapii i udziale w programach oddzia�ywa� korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosuj�cych przemoc w rodzinie.

c. Obowi�zki przedstawiciela gminnej komisji rozwi�zywania problemów alkoholowych

W ramach procedury przedstawiciel gminnej komisji rozwi�zywania problemów alkoholowych ma podobne obowi�zki jak pracownik socjalny, za wyj�tkiem zapewnienia schronienia w ca�odobowej placówce �wiadcz�cej pomoc.

d. Obowi�zki przedstawiciela ochrony zdrowia

W ramach procedury przedstawiciel ochrony zdrowia (lekarz, piel�gniarka, po�o�na i ratownik medyczny) ka�dorazowo udziela osobie dotkni�tej przemoc� w rodzinie, informacji o mo�liwo�ciach uzyskania pomocy i wsparcia oraz o uprawnieniu do uzyskania bezp�atnego za�wiadczenia lekarskiego o ustaleniu przyczyn i rodzaju uszkodze� cia�a zwi�zanych z u�yciem przemocy w rodzinie.

e. Obowi�zki przedstawiciela o�wiaty

W ramach procedury przedstawiciel o�wiaty (nauczyciel, pedagog szkolny):

1) udziela kompleksowych informacji o:

a) mo�liwo�ciach uzyskania pomocy, w szczególno�ci psychologicznej, prawnej, socjalnej i pedagogicznej, oraz wsparcia, w tym instytucjach i podmiotach �wiadcz�cych specjalistyczn� pomoc na rzecz osób dotkni�tych przemoc� w rodzinie;

b) mo�liwo�ciach podj�cia dalszych dzia�a� maj�cych na celu popraw� sytuacji osoby dotkni�tej przemoc� w rodzinie;

2) organizuje niezw�ocznie dost�p do pomocy medycznej, je�eli wymaga tego stan zdrowia osoby dotkni�tej przemoc� w rodzinie;

3) mo�e prowadzi� rozmowy ze sprawc� przemocy w rodzinie na temat konsekwencji stosowania przemocy oraz informuje te osoby mo�liwo�ciach podj�cia leczenia lub terapii i udziale w programach oddzia�ywa� korekcyjno-edukacyjnych dla osób stosuj�cych przemoc w rodzinie;

4) diagnozuje sytuacj� i potrzeby osoby dotkni�tej przemoc� w rodzinie, w tym w szczególno�ci dzieci;

5) udziela kompleksowych informacji rodzicowi, opiekunowi prawnemu, faktycznemu lub osobie najbli�szej o mo�liwo�ciach pomocy psychologicznej, prawnej, socjalnej i pedagogicznej oraz wsparcia rodzinie, w tym o formach pomocy dzieciom �wiadczonych przez instytucje i podmioty w zakresie specjalistycznej pomocy na rzecz osób dotkni�tych przemoc� w rodzinie.

Przedstawiciele tych podmiotów realizuj� procedur� „Niebieskie Karty” w oparciu o zasad� wspó�pracy i przekazuj� informacje o podj�tych dzia�aniach przewodnicz�cemu zespo�u interdyscyplinarnego.

Przewodnicz�cy zespo�u interdyscyplinarnego jest zobowi�zany niezw�ocznie po otrzymaniu formularza „Niebieska Karta – A” do zwo�ania posiedzenia zespo�u interdyscyplinarnego lub grupy roboczej celem jak najszybszego udzielenia pomocy osobie doznaj�cej przemocy w rodzinie oraz do podj�cia stosownych dzia�a� w stosunku do osoby stosuj�cej przemoc w rodzinie.

4. Etap II Procedury

Osob� dotkni�t� przemoc� w rodzinie zaprasza si� nast�pnie na posiedzenie zespo�u interdyscyplinarnego b�d� grupy roboczej, z siedzib�znajduj�c� si� zazwyczaj przy O�rodku Pomocy Spo�ecznej.

a. Zespó� interdyscyplinarny

Dzia�ania na rzecz przeciwdzia�ania przemocy w rodzinie podejmuje gmina, w szczególno�ci w ramach pracy w zespole interdyscyplinarnym.

Zespó� interdyscyplinarny, sk�ada si� z przedstawicieli jednostek organizacyjnych pomocy spo�ecznej, gminnej komisji rozwi�zywania problemów alkoholowych, Policji, o�wiaty, ochrony zdrowia, organizacji pozarz�dowych, kuratorów s�dowych, a czasami prokuratorów oraz przedstawicieli podmiotów dzia�aj�cych na rzecz przeciwdzia�ania przemocy w rodzinie.

Zadaniem zespo�u interdyscyplinarnego jest integrowanie i koordynowanie dzia�a� w/w podmiotów oraz specjalistów w zakresie przeciwdzia�ania przemocy w rodzinie, w szczególno�ci przez:

1) diagnozowanie problemu przemocy w rodzinie;

2) podejmowanie dzia�a� w �rodowisku zagro�onym przemoc� w rodzinie maj�cych na celu przeciwdzia�anie temu zjawisku;

3) inicjowanie interwencji w �rodowisku dotkni�tym przemoc� w rodzinie;

4) rozpowszechnianie informacji o instytucjach, osobach i mo�liwo�ciach udzielenia pomocy w �rodowisku lokalnym;

5) inicjowanie dzia�a� w stosunku do osób stosuj�cych przemoc w rodzinie.

b. Grupa robocza

Zespó� interdyscyplinarny mo�e tworzy� grupy robocze w celu rozwi�zywania problemów zwi�zanych z wyst�pieniem przemocy w rodzinie w indywidualnych przypadkach.

W sk�ad grup roboczych wchodz� przedstawiciele jednostek organizacyjnych pomocy spo�ecznej, gminnej komisji rozwi�zywania problemów alkoholowych, Policji, o�wiaty, ochrony zdrowia. W sk�ad grup roboczych mog� wchodzi� tak�e kuratorzy s�dowi, a tak�e przedstawiciele innych podmiotów, specjali�ci w dziedzinie przeciwdzia�ania przemocy w rodzinie.

Do zada� grup roboczych nale�y, w szczególno�ci:

1) opracowanie i realizacja planu pomocy w indywidualnych przypadkach wyst�pienia przemocy w rodzinie;

2) monitorowanie sytuacji rodzin, w których dochodzi do przemocy oraz rodzin zagro�onych wyst�pieniem przemocy;

3) dokumentowanie dzia�a� podejmowanych wobec rodzin, w których dochodzi do przemocy oraz efektów tych dzia�a�.

c. Spotkanie z osob� dotkni�t� przemoc� w rodzinie i opracowanie indywidualnego planu pomocy

Cz�onkowie zespo�u interdyscyplinarnego lub grupy roboczej zapraszaj� na swoje posiedzenie osob� dotkni�t� przemoc� w rodzinie, jednak�e jej niestawiennictwo nie wstrzymuje dalszych prac zespo�u lub grupy. Nale�y stawi� si� na zaproszenie, aby umo�liwi� i u�atwi� udzielenie sobie pomocy. Na posiedzeniu tym cz�onkowie zespo�u lub grupy w obecno�ci zaproszonej osoby dotkni�tej przemoc� w rodzinie, dokonuj� analizy sytuacji rodziny i wype�niaj� stosowny formularz „Niebieska Karta – C”.

Podstawowym zadaniem zespo�u lub grupy jest opracowanie indywidualnego planu pomocy dla osoby dotkni�tej przemoc� w rodzinie, i jej rodziny, zawieraj�cego propozycje dzia�a� pomocowych. Indywidualny plan pomocy obejmuje ogó� dzia�a� podejmowanych przez osob� dotkni�t� przemoc� w rodzinie w celu poprawy sytuacji �yciowej tej osoby oraz jej rodziny i realizowany jest we wspó�pracy z przedstawicielami: jednostek organizacyjnych pomocy spo�ecznej, gminnej komisji rozwi�zywania problemów alkoholowych, Policji, o�wiaty i ochrony zdrowia, organizacji pozarz�dowych oraz kuratorów s�dowych lub prokuratora.

Indywidualny plan pomocy mo�e ulega� zmianie w zale�no�ci od potrzeb i sytuacji osoby dotkni�tej przemoc� w rodzinie, w szczególno�ci w sytuacjach, gdy osoba, wobec której istnieje podejrzenie, �e stosuje przemoc w rodzinie, dopu�ci�a si� po raz kolejny stosowania przemocy w rodzinie w trakcie dzia�a� dokonywanych przez zespó� interdyscyplinarny lub grup� robocz�.

d. Dzia�ania w stosunku do osoby, wobec której istnieje podejrzenie, �e stosuje przemoc w rodzinie

Przewodnicz�cy zespo�u interdyscyplinarnego wzywa osob�, wobec której istnieje podejrzenie, �e stosuje przemoc w rodzinie, na spotkanie zespo�u interdyscyplinarnego lub grupy roboczej.

Spotkania z osobami dotkni�tymi przemoc� w rodzinie, oraz osobami, wobec których istnieje podejrzenie, �e stosuj� przemoc w rodzinie, nie mog� by� organizowane w tym samym miejscu i czasie. Oznacza to, �e osoba doznaj�ca przemocy w rodzinie na pewno podczas swojej wizyty z przedstawicielami zespo�u interdyscyplinarnego lub grupy roboczej nie spotka tam osoby, od której doznawa�a przemocy.

Cz�onkowie zespo�u interdyscyplinarnego lub grupy roboczej podejmuj� dzia�ania w stosunku do osoby, wobec której istnieje podejrzenie, �e stosuje przemoc w rodzinie, w szczególno�ci:

1) diagnozuj� sytuacj� rodziny, co do której istnieje podejrzenie, �e jest dotkni�ta przemoc�;

2) przekazuj� informacje o konsekwencjach pope�nianych czynów;

3) motywuj� do udzia�u w programach oddzia�ywa� korekcyjno-edukacyjnych;

4) przeprowadzaj� rozmow� pod k�tem nadu�ywania alkoholu, �rodków odurzaj�cych, substancji psychotropowych lub leków;

5) przekazuj� informacje o koniecznych do zrealizowania dzia�aniach w celu zaprzestania stosowania przemocy w rodzinie.

Je�eli osoba, wobec której istnieje podejrzenie, �e stosuje przemoc w rodzinie, nadu�ywa alkoholu, cz�onkowie zespo�u interdyscyplinarnego lub grupy roboczej kieruj� t� osob� do gminnej komisji rozwi�zywania problemów alkoholowych.

5. Zako�czenie procedury „Niebieskie Karty”

Zako�czenie procedury nast�puje w przypadku:

1) ustania przemocy w rodzinie i uzasadnionego przypuszczenia o zaprzestaniu dalszego stosowania przemocy w rodzinie oraz po zrealizowaniu indywidualnego planu pomocy;

2) rozstrzygni�cia o braku zasadno�ci podejmowania dzia�a�.

O zako�czeniu procedury powiadamia si� podmioty, które w niej uczestniczy�y tj. komisariat Policji, jednostk� organizacyjn� pomocy spo�ecznej, gminn� komisj� rozwi�zywania problemów alkoholowych, szko��, placówk� ochrony zdrowia.

Procedura „Niebieskie Karty” przeprowadzana jest niezale�nie od innych rodzajów post�powa�, w szczególno�ci post�powania karnego, rodzinnego lub cywilnego.

W razie stwierdzenia pope�nienia przest�pstwa, przedstawiciele realizuj�cy procedur� „Niebieskie Karty” s� zobowi�zani do poinformowania o tym fakcie organy �cigania (Policj�, prokuratur�).

Ponadto, w sytuacji stwierdzenia pope�nienia przest�pstwa Policja, w ramach swoich obowi�zków s�u�bowych, b�dzie wykonywa�a czynno�ci zwi�zane zarówno z realizacj� w/w procedury, jak i post�powania karnego.

SmodCMS

Menu

Procedura „Niebieskie Karty”